Αδριατική Θάλασσα - online παζλ

Αδριατική Θάλασσα

Η Αδριατική θάλασσα ή Αδριατικό πέλαγος ή Αδριατικός κόλπος ή ο Αδρίας ή και, κοινώς, Αντριάτικο είναι μια υδάτινη μάζα που χωρίζει την Ιταλική από τη Βαλκανική Χερσόνησο και τα Απέννινα από τις Δειναρικές Άλπεις και τις γειτονικές οροσειρές. Η Αδριατική είναι το βορειότερο σκέλος της Μεσογείου Θαλάσσης, εκτεινόμενη από τον Πορθμό του Οτράντο (όπου συνδέεται με το Ιόνιο Πέλαγος) προς τα βορειοδυτικά μέχρι την Κοιλάδα του Πάδου. Χώρες με ακτές στην Αδριατική είναι η Ιταλία, η Σλοβενία, η Κροατία, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο και η Αλβανία. Η Αδριατική περιέχει πάνω από 1300 νησιά, που βρίσκονται τα περισσότερα κατά μήκος της ανατολικής της, Κροατικής, ακτής. Χωρίζεται σε τρεις λεκάνες, με ρηχότερη τη βόρεια και βαθύτερη τη νότια, με μέγιστο βάθος 1233 μέτρα. Το Άκρο του Οτράντο, μια υποθαλάσσια ράχη, βρίσκεται στο σύνορο αδριατικής και Ιονίου. Τα επικρατούντα ρεύματα ρέουν αντίθετα της φοράς του ωρολογίου, από τον Πορθμό του Οτράντο, κατά μήκος της ανατολικής ακτής και πίσω στον πορθμό και κατά μήκος της δυτικής (Ιταλικής) ακτής. Οι παλιρροϊκές κινήσεις στην Αδριατική είναι μικρές, αν και σποραδικά συμβαίνουν μεγαλύτερες. Η αλατότητα της Αδριατικής είναι χαμηλότερη από εκείνη της Μεσογείου, επειδή η αδριατική συγκεντρώνει το ένα τρίτο του γλυκού νερού που εισέρχεται στη Μεσόγειο, λειτουργώντας ως λεκάνη αραίωσης. Η θερμοκρασία της επιφάνειας του νερού κυμαίνεται γενικά από 24 °C το καλοκαίρι μέχρι 12 °C το χειμώνα, μετριάζοντας σημαντικά το κλίμα της Λεκάνης της Αδριατικής.

Η Αδριατική Θάλασσα επικάθηται στην Απουλιανή ή Αδριατική Μικροπλάκα, που χωρίσθηκε από την Αφρικανική Πλάκα το Μεσοζωικό αιώνα. Η κίνηση της πλάκας συνέβαλε στο σχηματισμό των γύρω οροσειρών και της τεκτονικής ανύψωσης των Αππένινων μετά τη σύγκρουσή της με την Ευρασιατική Πλάκα. Στην Ύστερη Ολιγόκαινο πρώτα σχηματίστηκε η Χερσόνησος των Αππένινων, χωρίζοντας τη Λεκάνη της Αδριατικής από την υπόλοιπη Μεσόγειο. Στην Αδριατική βρίσκονται όλα τα είδη των ιζημάτων με το μεγαλύτερο μέρος των υλικών να μεταφέρεται από τον Πάδο και άλλους ποταμούς στις δυτικές ακτές. Η δυτική ακτή είναι προσχωσιγενής, ενώ η ανατολική είναι ιδιαίτερα δαντελωτή με έντονη καρστικοποίηση. Υπάρχουν στην Αδριατική δεκάδες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές με σκοπό την προστασία των βιότοπων και τη βιοποικιλότητα της θάλασσας. Η θάλασσα έχει άφθονη χλωρίδα και πανίδα - πάνω από 7000 είδη έχουν εντοπισθεί ως ιθαγενή της Αδριατικής, πολλά από αυτά ενδημικά, σπάνια και απειλούμενα.

Οι ακτές της Αδριατικής κατοικούνται από πάνω από 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους, οι μεγαλύτερες πόλεις είναι το Μπάρι, η Βενετία, η Τεργέστη και το Σπλιτ. Οι αρχαιότεροι οικισμοί στην Αδριατική ήταν Ετρουσκικοί, Ιλλυρικοί και Ελληνικοί. Από το 2ο αιώνα π.Χ. οι ακτές ήταν υπό τον έλεγχο της Ρώμη. Το Μεσαίωνα οι Αδριατικές ακτές και η ίδια η θάλασσα εξουσιάζονταν, σε ποικίλο βαθμό, από σειρά κρατών - κυρίως τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, τη Δημοκρατία της Βενετίας, τη Μοναρχία των Αψβούργων και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Οι Ναπολεόντειοι Πόλεμοι είχαν ως αποτέλεσμα η Πρώτη Γαλλική Αυτοκρατορία να αποκτήσει τον έλεγχο των ακτών και τη Βρεταννική προσπάθεια να αντιμετωπίσει τους Γάλλους στην περιοχή, διασφαλίζοντας τελικά το μεγαλύτερο μέρος των ακτών της Αδριατικής και την κοιλάδα του Πάδου για την Αυστρία. Μετά την Ιταλική ενοποίηση το Βασίλειο της Ιταλίας άρχισε μια επέκταση προς ανατολάς που κράτησε μέχρι τον 20ό αιώνα. Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και την κατάρρευση της Αυστροουγγαρίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ο έλεγχος των ανατολικών ακτών περιήλθε στη Γιουγκοσλαβία και στην Αλβανία. Η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε τη δεκαετία του 1990 και προέκυψαν τέσσερα νέα κράτη στις ακτές της Αδριατικής. Η Ιταλία και η Γιουγκοσλαβία συμφώνησαν για τα θαλάσσια σύνορά τους από το 1975 αλλά τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ Σλοβενίας, Κροατίας, Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και Μαυροβουνίου είναι υπό αμφισβήτηση. Η Ιταλία και η Αλβανία συμφώνησαν για τα θαλάσσια σύνορά τους το 1992.

Η αλιεία και ο τουρισμός είναι σημαντικές πηγές εισοδήματος καθ' όλο το μήκος της Αδριατικής ακτής. Ο τουρισμός της Αδριατικής της Κροατίας έχει αναπτυχθεί οικονομικά ταχύτερα από ότι το υπόλοιπο της Αδριατικής Λεκάνης. Οι θαλάσσιες μεταφορές είναι επίσης σημαντικός κλάδος της οικονομίας της περιοχής. Υπάρχουν 19 λιμάνια στην Αδριατική, που στο καθένα διακινούνται πάνω από ένα εκατομμύριο τόνοι φορτίου ετησίως. Το μεγαλύτερο λιμάνι της Αδριατικής σε ετήσιο κύκλο εργασιών φορτίου είναι εκείνο της Τεργέστης, ενώ εκείνο του Σπλιτ είναι το μεγαλύτερο σε εξυπηρέτηση επιβατών.